کارشناسان کاهش آبهای زیرزمینی و آلوده شدن آن در شهر کابل را فاجعه بار مى دانند

محیط زیست

نوید احمد بارکزی

Dec 29, 2016 - 14:50

کابل (پژواک، ۹جدی۹۵): کارشناسان، کاهش سطح آب زیرزمینى و آلوده شدن این آب ها در شهر کابل را نگران کننده و فاجعه بار مى دانند و از دولت مى خواهند تا اقدامات جدى ترى براى حل این مشکل داشته باشد.  

آگاهان امور، این سخنان را امروز در سیمینار علمی که از سوى مجتمع راه نو در همکارى با موسسه تحصیلات عالى گوهرشاد تحت عنوان «بررسی بحران منابع آب کابل-چالش ها و راهکارها» در کابل تدویر شده بود، بیان کردند.

آنها مى گفتند که در بیست سال گذشته، سطح آب زیرزمینی در شهر کابل ۲۲متر پایین رفته و ٤١ درصد این آب هاى آلوده شده و این آلودگی، زندگی باشندگان این شهر را تهدید می ‌کند.

پوهنیارعبدالحکیم زریاب استاد پوهنتون پولیتخنیک کابل و متخصص آب های زیرزمینی، ضمن یادآورى این آمار، گفت که نبود سیستم فاضلاب، کانالیزاسیون شهرى و سیستم جمع آوری دفع مواد فاضلۀ جامد، ایجاد چاه های سپتیک غیرمعیارى، مشترک بودن جوی های انتقال آب هاى سطحی"برف و باران" و آب های بدرفت ها، استفادۀ بیش از حد از آب های زیرزمینی، استفاده از کودهای کیمیاوی در زمین های زراعتی و ایجاد بلند منزل های غیرمعیاری، سبب کاهش و آلودگی آب های زیرزمینی شده است.

محمد میرزایی استاد پوهنتون و کارشناس مسایل محیط زیست نیز در سیمینار یادشده گفت که افزایش جمعیت شهر کابل و عدم مدیریت دقیق آب‌های زیرزمینی، باعث شده تا در یک سال گذشته، سطح آب زیرزمینی این شهر به گونۀ‌ بی سابقه پایین برود.

موصوف گفت که در یک سال، سطح آب در این شهر تا هشت متر پایین رفته است.

او ضمن ابراز نگرانى از پایین رفتن روزافزون سطح آب گفت در صورتى که برنامۀ‌ درست برای مدیریت آب هاى زیرزمینی، روی دست گرفته نشود، تا یک سال دیگر فاجعۀ بزرگ در بخش منابع آبی در شهر کابل رخ خواهد داد.

همچنان به گفته وى، در صورتى که براى جلوگیرى از آلوده شدن آب هاى زیرمینى اقدام جدى نشود، در آیندۀ نزدیک، آب زیرزمینی کابل آشامیدنی نخواهد بود.

این در حالى است که شهریان کابل از وجود گرد، خاک و دود در هواى شهر نیز شکایت دارند و بارها خواهان اقدامات حکومت براى رفع این معضل شده اند؛ زیرا آلوده شدن آب و هوا باعث شیوع امراض گوناگون مى شود.

کارشناسان، در نشست امروز گفتند که کاهش استفاده از آب های زیرزمینی و استفاده از منابع آب های سطحی، ایجاد سیستم های تنظیم و دفع فاضلاب، کانالیزاسیون شهری، سیستم دفع مواد فاضله جامد شهری و هماهنگی و مدیریت منسجم بین سکتورهای ذیدخل، راه هاى حل معضل کاهش آب و آلوده شدن آن مى شود.

مقام هاى دولتى در سیمینار امروز حضور نداشتند؛ اما ادارۀ حفظ محیط زیست کشور نیز هشدار داده است که اگر دولت برای ساخت فاضلاب کابل و سایر شهرها اقدام نکند، تا پنج‌سال آینده بخش اعظم آب‌های زیر زمینی در شهرهای بزرگ به ویژه کابل، پایتخت افغانستان آلوده خواهد شد.

مسوولان نیز گفته اند که در حال حاضر ۴۰ درصد آب‌های زیر زمینی در کابل غیرصحى است.

شهر کابل با جمعیت حدود چهار میلیون نفوس، از جمله شهرهای افغانستان است که مردم آن هنوز به طور کامل به آب بهداشتی دسترسی ندارد.

گرفته شده از سایت: https://www.pajhwok.com

خطرات آلودگی هوای کابل را جدی بگیریم!

امروزه یکی از اصلی ترین مشکل شهروندان کابل و سایر کلان شهرهای کشور مساله الودگی های محیط زیستی است.  به همین دلیل توجه به پاکیزگی محیط زیست و مقابله با آلودگی هوا به‌ویژه در شهرهای بزرگ و حفاظت از ثروت‌های طبیعی کشور از اولویت های اصلی کشور در شرائط کنونی است. با آن که در جهان پایتخت جز زیباترین شهرها به شمار می رود اما در کابل آلودگی صدا و هوا بی داد می کند. بسیار از کارشناسان رعایت نکردن اخلاق و قوانین ترافیکی را از عوامل عمده ی این پدیده در شهر می دانند اما مدیر عمومی ترافیک کابل می گوید: تلاش های پولیس در این راستا به دلیل وجود بیش از حد موتر در شهر بسنده نبوده و از باشندگان کابل می خواهد تا در این زمینه با پولیس همکاری کنند.

آلودگی هوای کابل در مرز هشدار است. برخی آمارها نشان میدهد که تلفات ناشی از الودگی و عدم سلامت محیط زیست در افغانستان بالاتر از تلفات حملات انتحاری است. طبق بررسی های انجام شده سالانه دست کم 3000 شهروند افغانستان بر اثر آلودگی محیط زیست از بین می روند.اما مردم شمار تلفات ناشی از محیط زیست را بیشتر از این می دانند. آلودگی محیط زیست در افغانستان به ویژه در شهر کابل شدیداً زندگی مردم را تهدید می کند. هرچند میلیون ها شهروندکشور در زیر خط فقر قرار دارند و نا امنی در کشور نیز بی داد می کند اما مشکل محیط زیست بالاتر از آن دانسته شده است. آمار مرگ و میر مادران و کودکان بدلیل آلودگی محیط زیست در افغانستان نگران کنند است.

آلودگی محیط زیست بیماریهای گوناگونی مانند بیماری های طرق تنفسی، گوش و گلو، قلبی، انواع بیماری سرطانی، جلدی و چشم را در میان شهروندان کابل سبب می شوند. موجودیت جاده های خامه، موجودیت انبار و کثافات در شهر، موجودیت موترهای فرسوده، استفاده از نفت غیر معیاری، خشکسالی های پی هم، عدم فرهنگ شهر نشینی، نبود کانالازاسیون و دهها مورد دیگر سبب آلودگی محیط زیست در کشور شده است. اما اگر به اندازه کافی توجه به این مشکل صورت می گرفت و مبارزه جدی با آلودگی هوا در شهر کابل می شد مشکل به این حد جدی نمی شد. گفته می شود 32 درصد هوای شهر کابل دارای مواد سمی می باشد. در زمستان آلودگی هوا در شهر کابل به حدی است که فضای شهر کابل را می پوشاند، گفته می شود که شهر کابل ظرفیت زندگی برای 750 هزار تن را دارا می باشد اما در حال حاضر در این شهر نزدیک به 5 میلیون انسان زندگی می کند که این 23 درصد نفوس کل کشور می باشد.

کارشناسان محیط زیستی می گویند که هر شهروند در شهر های عادی به 30 متر مربع فضای سبز نیاز دارد که هر شهروند در شهرهای آلوده از جمله کابل یه 50 متر مربع ساحه سبز نیازمند است. آلودگی هوا نیز در کنار آلودگی صوتی نیز در شهر کابل یکی از مشکلات جدی دیگری است که با گذشت هر روز افزایش میابد. شنیدن صداهای مداوم و آزار دهنده، سبب بیماری زیاد می شود و در نهایت سبب از دست دادن شنوایی انسان می شود. زنان باردار، کودکان و افراد بزرگسال بیشتر از دیگران از آلودگی صوتی زیان می بینند.در کنار این همه آلودگی نوری نیز مشکلات زیادی را برای شهروندان کشور به بار آورده است. با این همه هنوز مشخص نیست که حکومت افغانستان چگونه می تواند به این مشکلات رسیدگی کند.

متاسفانه هرجند که شهریان کابل فعالیت نهادهای محیط زیستی را برای کاهش آلودگی هوا تا کنون به گونه لازم مؤثر نمی داند. اما مردم کابل باید رعایت قوانین رانندگی را جزء فرهنگ شهری خوانده و قوانین ترافیکی در برابر عابرین و دیگر رانندگان را در نظر بگیرند. از طرفی برای جل مشکل ترافیک باید تلاش ها برای جلوگیری از تراکم بیش از حد موتر در شهر آغاز شود. برای جلو گیری از آلودگی بیشتر محیط زیست در شهرها و دهات، مهار بحران آلودگی هوا در شهرهای بزرگ از طریق اصلاح حمل و نقل شهری و اصلاح تمرکز صنایع در شهرهای بزرگ و فراگیرکردن مصرف گاز در منازل و حمل و نقل و صنایع و بهینه‌سازی صنایع از نظر فیلترینگ مناسب باید مورد توجه قرار گیرد.

بهبود وضع محیط زیست در صورتی ممکن است که خدمات عمومی، اعم از امکانات ورزشی و تفریحی و فرهنگی و اورژانس و ترافیک و خدمات حمل و نقل، از طریق بهره‌گیری از تکنولوژی مدرن افزایش یابد و از جانب دیگر با معضل ترافیک از طریق اصلاح شهرسازی در شهرهای بزرگ، گسترش سیستم ریلی و قطار(مترو)،  راه‌اندازی منوریل، و تقویت حمل و نقل عمومی (اتوبوس‌رانی و تاکسی‌رانی) مقابله صورت بگیرد. در سطح کلان کشوری باید به منابع جنگلی و تراکم جنگلات کشور نیز باید توجه شود و فضای سبز در سطح شهرهای کشور نیز افزایش یابد.

البته مشکلات سلامت و بهداشت جامعه و همینطور مسائل محیط زیست اربتاط وثیق با مقوله فرهنگ دارد به این معنا که صرفا نباید به بعد سخت افزاری آن توجه شود. شاید بتوان گفت اصلاح این وضعیت به یک انقلاب فرهنگی ضرورت دارد که دولت مسئولیت دارد زمینه هدایت پذیری آحاد برای رشد و شکوفائی استعدادها و دستیابی مردم به حیات سالم  را فراهم  کند. این مهم به سیاستهای کلی در تحول نظام آموزش و پرورش ، نیازمند است که دولت باید  در این زمینه گام های عملی را در سالهای آینده بردارد در غیر این صورت مشکلات محیطی و سلامت و بهداشت جامعه افغانی در آینده بیش و بیشتر خواهد شد.

ناتوانی و ضعف مدیریت در عرصه های مختلف باعث شده است که افغانستان در یک دهه گذشته فرصت های فراوانی را در این زمینه از دست بدهد اگر این فرصت سوزی ها ادامه یابد آینده سلامت و بهداشت جامعه افغانی با قطع کمک های بین المللی و خروج جامعه جهانی از ین کشور فاجعه بار خواهد بود. پس بایسته است دولت سه حوزه بهداشت، سلامت، و محیط زیست را در اولویت های اصلی خود قرار داده و فقط به برگذاری کنفرانس ها و نشستها اکتفا نکند بلکه در این زمینه گام های عملی را بردارد.

یکی از عوامل اصلی تخریب محیط زیست در سطح کشور خشک سالی های متمادی سالهای اخیر است این خشک سالی ها البته تنها مربوط به افغانستان نمی شود بلکه در سایر کشور های همسایه نیز خشک سالی ها تاثیرات منفی بر محیط زیست و اکو سیستم های منطقه گذاشته است. در این تردیدی نیست که مردم افغانستان از نظر محیط زیست وضعیت اسفباری را تجربه می کنند. نبود بودجه و برنامه های لازم برای بهبود وضعیت محیط زیست در کشور از یک سو و خشکسالی های پیاپی در سالهای اخیر در افغانستان تاثیرات بسیار بدی را بر محیط زیست کشور گذاشته است. از این رو بایسته است دولت برای فراهم نمودن محیط زندگی سالم برای شهروندان که وظیفه اصلی و مهم دولت است اقدامات عاجل را روی دست بگیرد.

البته همکاری وهمراهی شهروندان در این زمینه نیز کاملا ضروری و لازم است. در نبود یک همکاری و همراهی جدی شهروندان با دولت برای سالم نگه داشتن محیط زیست نمی توان انتظار داشت که تغییرات چندانی در محیط پیرامونی زندگی شهروندان بوجود آید. بنا براین هم دولت و هم شهروندان باید در کنار هم برای ایجاد محیط سالم برای زندگی سالم تلاش نمایند.

گرفته شده از سایت: http://www.dailyafghanistan.com

آلودگی هوای کابل و مرگ تدریجی کابلی‌ها

آلودگی محیط زیست یکی از بحران‌های جدی برای شهر کابل و شهروندان آن بشمار می آید. افزون برانواع مشکلات وچالش ‌هایی که شهر کابل در ارتباط با محیط زیست دارد، اکنون آلودگی شدید هوا نیز بدان افزوده شده است. چنانچه طبق آمارهای اعلام شده از سوی مراکز صحی سالانه بیش از سه‌هزار کودک به علت تنفس هوای آلوده جان‌ ‌شان را از دست می ‌دهند. آلودگی هوای کابل را به خصوص در ساعات اولیه صبح و نزدیک شام بخوبی می توان شاهد بود که چگونه دود غلیظی، فضای شهر را می پوشاند. قضیه تکان دهنده ای که متاسفانه مقام های مسوول تا به حال در این زمینه اقدام جدی انجام نداده اند. به همین جهت وضعیت وخامت هوای کابل را حداقل روز گذشته که اولین روز هفته نیز بود، می شد دید. بسیاری از شهروندان بامشکلات جدی توانستند که خود را بر سروظیفه و محل کار برسانند. در همین حال بسیاری از کسانی که مشکل تنفسی داشتند مجبور شدند که در خانه محبوس بمانند.

درباره علل آلودگی هوای کابل دیدگاه های مختلفی عرضه شده است اما نسبت به نگرانی ناشی از آن همه، از مردم عادی تا حکومت متفق القول اند. بدین جهت هر چند که افغانستان از جمله کشورهای صنعتی به شمار نمی رود تا دستی در انتشار گازهای گلخانه ‌ای داشته باشد یا نقشی در تولید گازها و دودهای کارخانه ای داشته باشد، با آن هم از نظر آلودگی محیطی به خصوص شهر کابل اوضاع بسیار رقت بار و اسفباری دارد. چیزی که باعث گردیده این آلودگی اسفبار و مرگ آور بیش از پیش مشکل آفرین شده و نگرانی مردم را بر انگیزد وجود خروارها کثافات و آشغال ها در کنار سرک های شهر است که از مدت زمانی بسیار است که هم چنان باقی مانده و جمع آوری نشده است. وجود این کثافات و آشغال ها سبب گردیده است که رمه های گوسفند و گله های سگ و انواع حشرات موذی و مضر نیز در محلات مسکونی تجمع نمایند و آلودگی های هوا به مغازه ها و خانه های مسکونی سرایت نماید که این مسئله خود سبب تولید بیماری و ناراحتی های روحی و جسمی گردیده است.

حال بحث برروی این موضوع تمرکز یافته است که علل و زمینه آلودگی بیش از حد کابل که موجب مرگ تدریجی کابلی ها شده است ، چیست؟

در این ارتباط علل و عوامل مختلفی را بعنوان عوامل اصلی آلودگی هوای کابل یاد کرده اند که به اختصار یاد می گردد. یکی از مهم ترین عوامل آلودگی هوای کابل تراکم بیش از حد وسایط نقلیه می باشد. شاید یکی از مسایل تعجب برانگیز در کابل این باشد که در شهر چند میلیونی کابل تعداد موترها و وسایط نقلیه از شمار انسان ها بیشتر است. نفس تردد و تراکم این وسایط می تواند آلودگی شدیدی را سبب گردد. افزون بر آن دو چیز دیگر نیز سبب شدت آلودگی از طریق وسایط نقلیه شده است: یکی کهنه بودن و فرسوده بودن بسیاری از این وسایط می باشد. اگر یک ارزیابی دقیق صورت گیرد بیشترین وسایطی که وارد کشور و به خصوص کابل می گردد وسایطی هستند که تاریخ استفاده و مصرف شان در کشور مبدأ یا تولید کننده گذشته و بی اعتبار شده است. اما دلالان اقتصادی و سودجویان سرمایه این وسایط تاریخ گذشته و غیراستندرد را بی مهابا و بدون توجه به سلامتی جامعه و سالم بودن محیط زیست وارد کشور می نمایند. متاسفانه از جانب دیگر مسئولان حکومتی نیز هیچگونه کنترلی بر ورود کالاهای وارداتی نداشته و یا بخاطر استفاده جویی با وارد نمودن این نوع وسایط موافقت نموده اند. چنانچه مقامات در اداره محیط زیست در این باره گفته ‌‌اند که موترهای فرسوده در شهر از مهم‌ترین آلاینده‌های هوا محسوب می‌ گردند که بیش از75 درصد آلودگی را به خود اختصاص داده اند. حال آن که اگر این موترها و وسایط قابل استفاده می بود کشورهای مبدأ و تولید کننده هرگز حاضر نمی شدند که آنان را دور بیاندازند.

نکته دیگر سوخت غیر استندرد وسایط نقلیه و در کل تمامی دستگاه های دیزلی و پترولی در شهر کابل می باشد. در این باره نیز مسوولان حفظ محیط زیست می گویند، بزرگترین آلاینده هوای کابل، دود وسایط نقلیه ای است که تیل بی کیفیت مصرف می کنند. آنان تاکید دارند که تلاش ها برای جلوگیری از وارد کردن این گونه تیل به نتیجه مطلوبی نرسیده است.

موردی دیگری که بر آلودگی شهرکابل اثر گذار است تراکم جمعیت و نفوس بصورت فزاینده است. بر همگان روشن است که شهرکابل در ابتدا نزدیک به پنج صدهزار نفوس را در خود جای داده بود. سرک های کابل و مناطق مسکونی نیز ظرفیت و گنجایش همین شمار از نفوس را به آسانی داشت.

 اما اکنون بنابراحصاییه غیررسمی نزدیک به پنج میلیون نفر در کابل زندگی می کنند. طبیعی است که این شمار زیاد از نفوس مشکلات و ضایعات و تبعات ویژه خود را دارد که بخش عمده آن مربوط به مسئله محیط زیستی ارتباط می گیرد. حال اگر مسئله نبود یک فرهنگ شهرنشینی را نیز اضافه نماییم بطور مشکلات چند برابر خواهد شد. چنانچه یکی از مسئولان شفاخانه های کابل در این زمینه میگوید: به علت سه دهه جنگ و ناامنی و نبود کار مردم به مرکز یعنی شهر کابل رجوع کردند. در حالی که شهر کابل گنجایش این تعداد را ندارد. در حال حاضر در حدود 6 میلیون نفر در این شهر زندگی می‌کنند، که با این اوضاع نبود آب صحی آشامیدنی و کانالازیسیون شهری باعث انتشار بیماری‌های ناشی از این آلودگی‌ها شده است. متاسفانه کودکان و کهن‌سالان از بیشترین کسانی هستند که آسیب می‌بینند. وی در ادامه با اشاره به فرهنگ شهر نشینی می افزاید فرهنگ شهرنشینی در بین مردم را نیز از عوامل ازدیاد آلودگی‌ها می‌داند. مردم نسبت به پاکیزگی شهر احساس مسؤلیت نمی کند؛ در حالی که این شهر محیطی برای زندگی همه ما است و ما باید برای حفظ سلامتی خود و خانواده‌مان تلاش بکنیم.

مورد دیگری که در آلوده شدن هوای کابل بخصوص در زمستان نقش دارد استفاده از مواد سوختی چون ذغال و ذغال سنگ و چوب می باشد. باشندگان شهر کابل به دلیل نبود امکانات مدرن گرمایشی در فصل زمستان بیشتر از چوب و ذغال سنگ برای گرم کردن خانه ها استفاده می کنند که دود ناشی از آن ها بر آلودگی هوا می افزاید. استفاده از مواد سوختی یادشده بخصوص ذغال سنگ موجب بروز انواع بیماری های تنفسی می گردد.

با در نظرداشت از گزارش یا بیان کوتاهی که از وضعیت آلودگی هوای کابل ارایه گردید می توان دریافت که کابل نشینان واقعا بصورت تدریجی بسوی مرگ گام برمی دارند. هرنفس کشیدن شان در واقع پیش رفتن بسوی مرگ آرام است. حال پرسش این است که براستی حکومت و مسئولان محیط زیست و شهرداری کابل در راستای زدودن آلودگی های یاد شده و ایجاد فضای سالم و پاک چه کوششی را بکار بسته اند و یا چه اقدام هایی را بکار بسته اند. آلودگی هوا مسئله ای نیست که بشود نسبت به آن سهل انگاری را روا داشت. زیرا مرگ و حیات جمعی شهروندان به آن بستگی دارد. بنابراین با توجه به این فصل زمستان پیش روی است و انواع بیماری ها زمینه بروز خواهند داشت انتظار قاطع برده می شود که مسئولان نسبت به کنترل آلودگی محیط زیست حداقل در سطح جمع آوری زباله ها و نیز توزیع سوخت مناسب و آگاهی دهی جامعه درباره فرهنگ شهرنشینی برنامه های اساسی را روی دست گیرند.

گرفته شده از سایت: http://dailyafghanistan.com

شانزده هزار فرد مبتلا به سرطان در افغانستان وفات کرده اند

وزارت صحت عامه افغانستان از روز جهانی سرطان زیر شعار «جلوگیری از سرطان ناممکن نیست» تجلیل کرد. براساس آمار این وزارت، 20 هزار نفر در این کشور به سرطان مبتلا شده و 16 هزار تن آنها وفات کرده اند.

    

هیچ مرکزی در افغانستان برای معالجه سرطان وجود ندارد. همه افرادی که به این مرض مبتلا می شوند، برای مداوا به پاکستان، هند، ایران و یا کشورهای دیگر می روند. مقام های حکومت افغانستان می گویند در نظر دارند تا مراکز تشخیص این بیماری را در سراسر این کشور گسترش دهند.

سرطان شش در بین مردان و سرطان سینه در بین زنان، شایع ترین انواع این مرض در افغانستان هستند. آمار وزارت صحت عامه نشان می دهد که از میان 20 هزار فرد مبتلا به سرطان، 16 هزار تن آن ها وفات کرده اند.

فیروز الدین فیروز، وزیر صحت عامه افغانستان به مردم توصیه کرد که در صورت مشاهده علایم سرطان هرچه زودتر به مراکز صحی مراجعه کنند: «با بروز علایم سرطان چون کاهش سریع و غیرقابل توجیه وزن بدن، پیدا شدن غده در پستان و یا هر عضو دیگر و خون ریزی های جهازهای مختلف، هرچه زودتر جهت تشخیص و تداوی سرطان به مراکز تشخیصیه مراجعه نمایید.»

پیش‌گیری

سرطان مرضی است که تداوی آن در کشورهای جهان سومی به خصوص افغانستان ناممکن است، ولی مقام های وزارت صحت عامه تاکید کردند که این مرض غیرقابل علاج نیست.

در افغانستان هیچ مرکزی برای تداوی سرطان وجود ندارد

داکتران تاکید می کنند که وقایه از سرطان در جلوگیری از ابتلا به این مرض بسیار مهم است. آن ها می گویند استفاده از محصولات تنباکو به خصوص سیگرت، سرطان زا است و همه افراد برای جلوگیری از ابتلا به سرطان از سگرت و سایر محصولات تنباکو دوری کنند.

تنفس هوای آلوده نیز می تواند سرطان زا باشد. مقام ها در وزارت صحت عامه افغانستان گفتند، ذرات معلقی که در نتیجه سوخت زغال سنگ، پلاستیک، چوب، تیل و رابر در هوا پراکنده هستند، سبب ابتلا به سرطان می شوند. این وزارت می گوید حکومت مسئول است تا برای جلوگیری از چنین سوخت هایی پلان های منظم و موثری را روی دست گیرد.

در اوایل زمستان امسال، مسئولان اداره حفظ محیط زیست افغانستان نیز در مورد موجودیت ذرات خیلی مضر در هوای کابل هشدار دادند. زغال سنگ در زمستان ها بیشترین استفاده را دارد و بیشتر خانواده های فقیر از آن برای گرم کردن خانه های شان استفاده می کنند. دود ناشی از تیل های بی کیفیت نیز بارها مقام های محیط زیست را وادار کرده تا در مورد ضررهای آلودگی هوا هشدار دهند.

اما آقای فیروز گفت در صورتی که مردم شیوه درست زندگی را انتخاب کنند، می توانند از سرطان پیش گیری نمایند: «راهبرد عملی مبارزه با سرطان را می توان در چهار مورد عمده خلاصه نمود. انتخاب شیوه درست زندگی، تشخیص به موقع، فراهم سازی تداوی برای همه و بالا بردن کیفیت زندگی.»

تطبیق قانون مبارزه با تنباکو

مسئولان سازمان صحی جهان در این کنفرانس گفتند که سرطان در قطار چهار دلیل عمده مرگ و میر در کشورهای شرق مدیترانه قرار دارد. ریچارد پیپر کورن، نماینده سازمان صحی جهان در افغانستان گفت پیش بینی می شود که در دو دهه آینده، مرگ و میر ناشی از سرطان در این کشورها، دو برابر افزایش یابد. آقای کورن گفت که 60 درصد مبتلایان به سرطان در کشورهای کم درامد زندگی می کنند و این درصدی در آینده رو به افزایش خواهد بود.

مسئولان صحی به اجرای قانون منع تنباکو برای کاهش سرطان تاکید می کنند

این مقام سازمان صحی جهان ابراز امیدواری کرد که قانون مبارزه با تنباکو بتواند استفاده از سگرت را در افغانستان کاهش دهد و این خود می تواند در کاهش سرطان موثر واقع شود. در این قانون مالیه بیشتری بر تجارت سگرت نیز وضع شده است.

آقای کورن گفت: «این موضوع برای کشوری مانند افغانستان مهم است. نه تنها افغانستان بلکه همه کشورهایی که با ازدیاد قابل توجه مرض سرطان روبرو هستند بهتر است تا مالیات بر تنباکو به خصوص سگرت را افزایش دهند.» این مقام سازمان صحی جهان از حکومت افغانستان خواست تا در تطبیق این قانون جدی باشد.

ولسی جرگه سال گذشته قانون منع استفاده از تنباکو را تصویب کرد. اما مقام های وزارت صحت عامه می گویند حکومت باید این قانون را به صورت جدی تطبیق کند.

آقای کورن گفت مبارزه علیه سرطان در سال 2015 با پیام های مثبتی همراه است و امید می رود که مبارزه با این مرض، نتایج مثبتی در قبال داشته باشد. او تاکید کرد که دولت افغانستان می تواند با بهبود سطح زندگی مردم، میزان ابتلا به سرطان را کاهش دهد.

گرفته شده از سایت: https://www.dw.com

آیا بند کجکی دلیل خشک شدن تالاب هامون است؟

رسانه های ایران گفته اند که افغانستان حق آب این کشور را بر مبنای "قرارداد پاریس" نمی دهد و به همین دلیل تالاب هامون هیرمند خشک شده است. اما افغانستان می گوید دلیل کم آبی هامون خشکسالی های پی هم و کم آبی هیرمند است.

    

یک قایق در حال عبور در هامون.

مقامات افغانستان می گویند که ایران حتی چهار برابر حق آب اش که در سال 1857 میلادی در قرارداد پاریس به تصویب رسیده، از آب هیرمند استفاده می کند.

به تقل از رسانه های ایران تالاب هامون که تامین کننده آب اش رودخانه هیرمند می باشد خشک شده و فاجعه محیط زیستی را در سیستان و بلوچستان به بار آورده است. این مشکل تازه ای نیست، بارها مقامات دولتی ایران ادعا کرده اند که افغانستان حق آب این کشور را از رودخانه هیرمند نمی دهد، اما این بار موضوع جدی تر از گذشته است.

باشندگان سیستان و بلوچستان ایران در حال آب بازی در هامون.

ادعای ایران

گفته می شود وزارت خارجه ایران به وزارت خارجه افغانستان نامه اعتراضی فرستاده و همچنان این مشکل را به اداره محیط زیست سازمان ملل متحد گزارش کرده است. گزارش هایی هم در ایران به نشر رسیده اند که گویا امریکا بند کجکی را که بر رودخانه هیرمند در ولایت هلمند افغانستان موقعیت دارد بازسازی کرده و به همین دلیل هامون خشک شده است.

اما سید حمید رضا میرزاده، سردبیر سبزپرس، خبرگزاری حوزه محیط زیست ایران می گوید در دهه های اخیر بحران آب در هیرمند و هامون نه از سوی افغانستان و نه هم از سوی ایران جدی گرفته شده و این پیامد بی توجهی و عدم مدیریت درست منطقه ای آب می باشد.

وی می افزید: «نمی توان گفت که اگر نیروهای امریکایی بند کجکی را ساخته اند به هدف خشک کردن هامون ایران بوده است. این نیاز به بررسی دارد و کسی نمی تواند با قاطعیت این حرف را بزند. اما چیزی که مسلم است این می باشد که بند کجکی و بهره برداری زیادی که روی آب رودخانه هیرمند است، منجر به خشک شدن هامون شده است».

به گفته این روزنامه نگار و فعال محیط زیست، آمار تأیید نشده می رساند که بیش از 50 هزار خانواده از این مشکل محیط زیستی تأثیر پذیر اند و تعداد زیادی از آنان بیجا گردیده اند. همچنان 14 هزار تن که در هامون مشغول پیشه صیادی بوده اند، بیکار گردیده اند.

از طرفی هم بستر خشکیده هامون و ریگ های روان به وسیله بادهای "صد و بیست روزه" جا به جا شده و شهرها و روستاهای زیادی را در هر دو کشور با خطرات محیط زیستی روبرو کرده است.

نمایی از بند کجکی بالای رودخانه هیرمند در ولایت هلمند افغانستان.

دفاعیه افغانستان

اما جانب افغانستان از مشکل هامون حکایت دیگری دارد. انجنیر شجاع الدین ضیایی، معاون "آب" در وزارت انرژی و آب افغانستان می گوید دلیل کم آبی تالاب هامون کمبود آب در هیرمند است و بند کجکی در آن نقشی ندارد: «جمهوری اسلامی ایران از آب دریای هیرمند بیش از حق خود، حتی سه تا چهار برابر استفاده کرده است که این استفاده زیاد و بیش از حد آب و ایجاد ذخیره گاه ها باعث کم شدن آب هامون شده است. مدیریت آب و روابط دوستانه میان کشورها می تواند این معضله را حل کند».

به گفته وی ایران همچنان در امتداد هیرمند و در ولایت های همجوار هامون کانال ها و چاه های عمیق زیادی را برای رشد زراعت اش حفر کرده که دلیل اصلی کم آبی هامون است. وی می گوید هامون هیچ وقت خشک نمی شود، بلکه آب به شکل نوسانی به آن می رسد.

مقامات وزارت انرژی و آب افغانستان می گویند که هر سه ماه در این زمینه با مسئولان ایرانی نشست دارند تا از گسترش این بحران محیط زیستی جلوگیری شود و تاکید می کنند که هردو جانب به معاهده پاریس و قوانین بین المللی آب پایبند هستند.

اما کارشناسان محیط زیست در هر دو کشور می گویند که با گرم تر شدن زمین و افزایش خشک سالی ها، معاهده های بین کشورها باید به روز شوند. مسعود، استاد دانشگاه کابل می گوید: «وقتی که شما می خواهید آب را مدیریت کنید باید چند تا عامل را در نظر بگیرید. یکی عامل منطقه ای که سیاست منطقه ای چطور باید باشد. عامل بین المللی، که باید سیاست بین المللی چگونه باشد و مشکل داخلی افغانستان که وضعیت چگونه است و سیاست های داخلی چگونه شکل می گیرد. این سه ضلع به شکل یک مثلث مدیریت را می سازند».

14 هزار تن که در هامون مشغول پیشه صیادی بوده اند بیکار شده اند.

به باور آقای میرزاده سردبیر سبزپرس، افغانستان و ایران از همان ابتدای امضای پیمان پاریس، در مدیریت و دیپلماسی آب ناموفق بوده اند و نیاز است تا با هماهنگی سازمان ملل در تعاملات آبی شان تجدید نظر کنند.

مشکل آب میان ایران و افغانستان در حالی بالا گرفته است که وزارت انرژی و آب افغانستان می گوید این کشور از چند دهه به این سو درگیر جنگ است و نتوانسته به درستی از منابع آبی اش استفاده کند.

همچنان افغانستان بر این باور است که در حال حاضر شرایط دو کشور برای استفاده آب هیرمند مطابق با قرارداد پاریس برابر نیست و این کشور نیاز بیشتری به آب آن برای توسعه و رشد سکتورهای زراعت و تولید انرژی دارد.